Teoria Konspirative
Kjo eshte nje teme e re qe lidhet me nje fenomen tipik te fundshekullit te kaluar dhe qe po merr permasa te medhaja ne shekullin e ri. Shume prej nesh kane degjuar termin Teoria Konspirative qe eshte bere pjese e pandare e cdo gjeje ne levizjen New Age. Degjojme per teori konsirative, per konsiraci dhe per konspiratore por pak nga ne e dine kuptimin apo se cfare perfaqeson. Qellimi i kesaj teme eshte te informoje lexuesit ne vija te pergjithshme per menyren sesi teora konspirative analizon realitetin dhe faktet historike si dhe dobine apo demin qe sjell ne percuarjen e informacionit perpara masave te gjera. Tema besoj se do jete e gjate por dhe me interes. Ka shume elementa te saj qe jane pjese e jetes sone te perditshme dhe pjese kryesore e informacionit qe ne marrim cdo dite nga mediat zyrtare. Ketu e mbeshtet polemiken e saj dhe teoria konspirative duke u bere nje opononet i fuqishem i cdo informacioni qe na serviret dhe zbuluar fakte apo ndodhi qe ndryshojne nga ato qe disa here me qellim spekulativ jepen per degjuesit ne nje forme tjeter. Arsyet mund te jene te shumta sic mund te jene edhe per anen tjeter, pra teorine konspirative por gjithe misioni i saj eshte qe te na beje te shohin dhe te perceptojme realitetin ku jetojme nen driten e fakteve te tjera dhe te shkeputemi nga mendimi shabllon duke patur pavaresine tone ne gjykimin ngjarjeve.
Lexim te kendshem.
Cfare eshte Teoria Konspirative?
Teoria Konspirative eshte nje grupim argumentash te cilat sugjerojne fakte, agjensi dhe motive pertej asaj qe konsiderohet si zakonisht nje ngjarje e thjeshte historike apo natyrore. Ne kulturat popullore, Teoria Konspirative eshte shnderruar ne nje lidhje te fuqishme me personat eksentrik dhe arsyetime pertej normales, aq sa kur permend nje argument, Teoria Konspirative mund te konsiderohet si nje perpjekje per ta bere ate qesharake apo dhe minimizuar, duke e kthyer termin "kundershtim" ne nje aplikim.
Teria Konspirative ne kontrast me termin konspiraci si nje term legal eshte nje gjini me vete qe perfshin nje mori perzgjedhjesh (jo domosdoshmerisht te lidhura me njera tjetren), argum,entash per ekzistencen e konspiracive te ndryshme ku sejcila prej tyre mund te krijoje implikime shume serioze nese provohet qe eshte e vertete.
Disa prej teorive qe ngrihen padyshim jane fallco dhe te cojne tek pyetja intriguese qe Cfare mekanizmi ekziston ne kulturat popullore qe te coje ne sajimin e tyre dhe kembenguljen per vertetesine e tyre?
Ne perpjekje per ti dhene pergjigje nje pyetje te tille, Teoria Konspirative eshte shnderruar ne nje objekt shume interesant per sociologet, psikologet dhe eksperte te folklorit te pakten qe prej fillimit te viteve 60-te me kur vrasja e Presidentit John F. Kennedy provokoi nje nivel te paprecedente spekulimesh. Ky interesim akademik ka cuar ne identifikimin e nje sere faktoresh struktural te cilat mund te paraqiten si hipoteza per studimin e cdo lloj teorie konspirative.
Ja disa nga faktoret ku mbeshtetet nje Teori Konspirative
1- Fillon e bazuar ne evidenca rrethanore te kufizuara.
- I ben oponence raporteve te medias dhe imazhit te saj duke perdorur njohurine mbi disa fakte dhe evidenca kriminale
2- Adreson nje ngjarje apo proces qe ka patur nje impakt emocional apo historik.
- Ka tendencen te interpretoje nje fenomen qe paraqet shume interes per publikun si te thuash i nje karakteri sa emocional aq dhe universal dhe per shkak te kuptimit qe merr shkakton nje interes shume te madh ne nje audience te gjere.
3- Redukton fenomene komplekse sociale ne veprime te thjeshta kriminale.
- Procese institucionale, jo personale, qe jane kryer gabim apo me mendjelehtesi interpretohen si keqdashese, te bera me qellim dhe te hartuara nga individe te pamoralshem.
4- Personifikon fenomene komplekse sociale si konspiratore te fuqishem individual.
- Ka lidhje me piken e mesiperme por ne dallim nga ajo, dedukton dhe kundershton ekzistencen e konspiratoreve te fuqishem si individe me "pamundesi" qe nje sere ngjarjesh te shkaktohen nga nje person i vetem.
5- Shume talente supernjerezore dhe burime per konspiratoret.
- Kerkon qe teoricienet konspiratore te zoterojne disiplina unike, te mos dorezohen asnjehere, te zoterojne teknologji te panjohur, aftesi te pazakonta psikologjike dhe njohuri te padiskutueshme historike etj.
6-Hapi me i rendesishem ne argument mbeshtetet ne arsyetimin induktiv dhe jo ate deduktiv
7-I ben thirrje mendimit rracional.
- Mendimi rracional eshte nje zevendesues i persosur i metodave me robuste dhe te respektuara akademike qe jane te domosdoshme per te hetur fenomene sociologjike.
8- Paraqet nje praktike te forte te ndertuar mbi baza llogjike dhe metodologjike.
- Arsyetimet informale dhe formale llogjike vihen re me lehtesi gjate parashtrimit te argumentit.
9- Prodhohet apo eshte i rrethuar nga te jashtem te cilet paraqesin mungese burimi informacioni te mjaftueshem.
- Historia fillon nga nje kontakt i brendeshem me njohuri per ngjarjen dhe qe gezon popullaritet midis personave te cilet nuk kane njohurite e mjaftueshme teknologjike.
10- Nuk gezon kredibilitet te mirefillte midis komunitetit te eksperteve.
- Akademiket dhe profesionistet kajne tendence te injorojne historine duke e trajtuar ate si shume te pavend per ti kushtuar kohen e tyre ose shume te rrezikshme per reputacionin e tyre si akademik nese nuk provohet vertetesia
Origjina e Teorise Konspirative
Ne menyre te natyrshme humanet reagojne per ngjarje apo evente te caktuara te cilat kane patur nje impact emocional ndaj tyre, duke u perpjekur te gjejne nje kuptim per kete ngjarje nepermjet vlerave spirituale, morale apo politike dhe ndonjehere nepermjet termave shkencore.
Ngjarjet te cilat duken ti rezistojne nje interpretimi te tille sepse ne te vertete ato nuk personifikojne asgje, mund te provokojne nje hulumtim te koncentruar dhe intensiv per ti gjetur kuptimin derisa te arrihet ne nje pike te caktuar ku hulumtuesi gjen pergjigjen qe do dhe sadisfaksionin emocional. Nje historian sociolog Holger Herwig duke studiuar shpejgimet gjermane per Luften e Pare Boterore arriti ne konkluzion se:
"Ngjarjet me te rendesishme jane me te veshtirat per tu kuptuar sepse ato terheqin vemendjen me te madhe nga ata qe krijojne mite apo sharlatanet."
Nga shume vezhgues Teoria Konspirative konsiderohet si nje pershkrim neutral i nje deklarate konspirative. Termi me gjeresisht i pranuar eshte ai qe perqafohet me shume nga kulturat popullore dhe ato akademike. Disa eksperte te Teorive Konspirative dhe te suportuesve te tyre polemizojne per legjitimitetin e termit duke e konsideruar kundershtimin qe i behet si nje politike manipuluese si psh ne rastin e Rusise e cila i trajtonte desidentet e saj politik si te semure mendore.
Pra termi Teori Konspirative ne vetvehte eshte objekt i nje lloj teorie konspirative e cila debaton perpara nje audience per nje ceshtje te caktuar duke i paraqitur faktet jo vetem ne nje kendveshtrim por edhe ne menyre me te gjere, shpesh e shoqeruar me ilustrime te cilat nxjerrin nje kuptim tjeter te fenomenit, shpesh te frikshem per degjuesit.
E Verteta e Teorise Konspirative
Aspekti me i kenaqshem per nje teori konspirative eshte arritjae paraqitjes se vertetesise per nje teori te caktuar duke bindur te dyja palet, ata qe besojne dhe skeptiket. Disa nga akuzat qe ngre nje teori konspirative nganjehere lekunden ne besueshmerine e tyre per shkak te provave te pakta qe paraqesin poir shpesh ata arrijne te cajne perden e sekretit dhe te nxjerrin ne publik te verteta qe pak kush mendon se mund te ekzistonin.
Disa nga teoricienet konspirativ me te njohurit sot ne bote qe do citoj ne shkrimet qe do vijojne ne kete teme jane: Jordan Maxwell, David Icke, John Birch Society, Liberty Lobby, Lyndon LaRouche, Alex Jones, Ranni-Leena Lunkanen-Kilde, Juhan af Grann, Craig Hill, Stanley Hilton, Michael Ruppert, David Ray Griffin etj.
Ne kete teme do perqendrohem ne subjektet e meposhteme te para nen kendveshtrimin e Teorise Konspirative me provat qe ajo paraqet dhe fakte qe per publikun jane ende te panjohura:
Temat ku do perqendrohem
Aids dhe HIV, Alternativa 3, Vdekja e Hitlerit, Teoria e Kalendarit Antikristian, Atlantet, Lidhjet me Biblen, Keshilli i Marrdhenieve me Jashte, vezhgime te Elvis Presley, Skuadra Epsilon, Francis E.Dec, Fnord, Freemasonry, Ushtria Sekrete Gladio, Ndertesat Qeveritare, Revizionizmi i Holokaustit, Illuminati, Jezuitet, Kaloresit e Tempullit, Njerezit me Te Zeza, Majestic12, Mashtrimi me Henen, Misticizem, Rendi i Ri Boteror, Opus Dei, Pseudoshkenca, Protoshkenca, Grupi i Tavolines se Rrumbullaket, Superioret e Panjohur, Protokolli i Te Urteve te Zionit, Antiglobalizmi dhe Antisemitizmi etj.
Keto subjekte kane dhe nengrupet e tyre ku do vecoja:
Vrasjet
Mohandas Gandhi, Papa John Paul I, John Kennedy, Robert Kennedy, Abraham Lincoln, Lee Harvey Oswald, Salvador Allende, John Lenon, John Kennedy I Riu etj.
Vdekjet e Celebriteteve
Elvis Presley, Jim Morrison, Princesha Diana, Marilyn Monroe, Bob Marley, Kurt Cobaini, Tupac Shakur etj.
Natyrisht gjithe keto subjekte qe u permenden me siper nuk mund te realizohen menjehere sepse materialet jane voluminoze dhe temat jane te gjata por do perpiqem qe te jap nje tablo te mjaftueshme per ato me kryesoret qe permenda.
Kjo eshte nje teme e re qe lidhet me nje fenomen tipik te fundshekullit te kaluar dhe qe po merr permasa te medhaja ne shekullin e ri. Shume prej nesh kane degjuar termin Teoria Konspirative qe eshte bere pjese e pandare e cdo gjeje ne levizjen New Age. Degjojme per teori konsirative, per konsiraci dhe per konspiratore por pak nga ne e dine kuptimin apo se cfare perfaqeson. Qellimi i kesaj teme eshte te informoje lexuesit ne vija te pergjithshme per menyren sesi teora konspirative analizon realitetin dhe faktet historike si dhe dobine apo demin qe sjell ne percuarjen e informacionit perpara masave te gjera. Tema besoj se do jete e gjate por dhe me interes. Ka shume elementa te saj qe jane pjese e jetes sone te perditshme dhe pjese kryesore e informacionit qe ne marrim cdo dite nga mediat zyrtare. Ketu e mbeshtet polemiken e saj dhe teoria konspirative duke u bere nje opononet i fuqishem i cdo informacioni qe na serviret dhe zbuluar fakte apo ndodhi qe ndryshojne nga ato qe disa here me qellim spekulativ jepen per degjuesit ne nje forme tjeter. Arsyet mund te jene te shumta sic mund te jene edhe per anen tjeter, pra teorine konspirative por gjithe misioni i saj eshte qe te na beje te shohin dhe te perceptojme realitetin ku jetojme nen driten e fakteve te tjera dhe te shkeputemi nga mendimi shabllon duke patur pavaresine tone ne gjykimin ngjarjeve.
Lexim te kendshem.
Cfare eshte Teoria Konspirative?
Teoria Konspirative eshte nje grupim argumentash te cilat sugjerojne fakte, agjensi dhe motive pertej asaj qe konsiderohet si zakonisht nje ngjarje e thjeshte historike apo natyrore. Ne kulturat popullore, Teoria Konspirative eshte shnderruar ne nje lidhje te fuqishme me personat eksentrik dhe arsyetime pertej normales, aq sa kur permend nje argument, Teoria Konspirative mund te konsiderohet si nje perpjekje per ta bere ate qesharake apo dhe minimizuar, duke e kthyer termin "kundershtim" ne nje aplikim.
Teria Konspirative ne kontrast me termin konspiraci si nje term legal eshte nje gjini me vete qe perfshin nje mori perzgjedhjesh (jo domosdoshmerisht te lidhura me njera tjetren), argum,entash per ekzistencen e konspiracive te ndryshme ku sejcila prej tyre mund te krijoje implikime shume serioze nese provohet qe eshte e vertete.
Disa prej teorive qe ngrihen padyshim jane fallco dhe te cojne tek pyetja intriguese qe Cfare mekanizmi ekziston ne kulturat popullore qe te coje ne sajimin e tyre dhe kembenguljen per vertetesine e tyre?
Ne perpjekje per ti dhene pergjigje nje pyetje te tille, Teoria Konspirative eshte shnderruar ne nje objekt shume interesant per sociologet, psikologet dhe eksperte te folklorit te pakten qe prej fillimit te viteve 60-te me kur vrasja e Presidentit John F. Kennedy provokoi nje nivel te paprecedente spekulimesh. Ky interesim akademik ka cuar ne identifikimin e nje sere faktoresh struktural te cilat mund te paraqiten si hipoteza per studimin e cdo lloj teorie konspirative.
Ja disa nga faktoret ku mbeshtetet nje Teori Konspirative
1- Fillon e bazuar ne evidenca rrethanore te kufizuara.
- I ben oponence raporteve te medias dhe imazhit te saj duke perdorur njohurine mbi disa fakte dhe evidenca kriminale
2- Adreson nje ngjarje apo proces qe ka patur nje impakt emocional apo historik.
- Ka tendencen te interpretoje nje fenomen qe paraqet shume interes per publikun si te thuash i nje karakteri sa emocional aq dhe universal dhe per shkak te kuptimit qe merr shkakton nje interes shume te madh ne nje audience te gjere.
3- Redukton fenomene komplekse sociale ne veprime te thjeshta kriminale.
- Procese institucionale, jo personale, qe jane kryer gabim apo me mendjelehtesi interpretohen si keqdashese, te bera me qellim dhe te hartuara nga individe te pamoralshem.
4- Personifikon fenomene komplekse sociale si konspiratore te fuqishem individual.
- Ka lidhje me piken e mesiperme por ne dallim nga ajo, dedukton dhe kundershton ekzistencen e konspiratoreve te fuqishem si individe me "pamundesi" qe nje sere ngjarjesh te shkaktohen nga nje person i vetem.
5- Shume talente supernjerezore dhe burime per konspiratoret.
- Kerkon qe teoricienet konspiratore te zoterojne disiplina unike, te mos dorezohen asnjehere, te zoterojne teknologji te panjohur, aftesi te pazakonta psikologjike dhe njohuri te padiskutueshme historike etj.
6-Hapi me i rendesishem ne argument mbeshtetet ne arsyetimin induktiv dhe jo ate deduktiv
7-I ben thirrje mendimit rracional.
- Mendimi rracional eshte nje zevendesues i persosur i metodave me robuste dhe te respektuara akademike qe jane te domosdoshme per te hetur fenomene sociologjike.
8- Paraqet nje praktike te forte te ndertuar mbi baza llogjike dhe metodologjike.
- Arsyetimet informale dhe formale llogjike vihen re me lehtesi gjate parashtrimit te argumentit.
9- Prodhohet apo eshte i rrethuar nga te jashtem te cilet paraqesin mungese burimi informacioni te mjaftueshem.
- Historia fillon nga nje kontakt i brendeshem me njohuri per ngjarjen dhe qe gezon popullaritet midis personave te cilet nuk kane njohurite e mjaftueshme teknologjike.
10- Nuk gezon kredibilitet te mirefillte midis komunitetit te eksperteve.
- Akademiket dhe profesionistet kajne tendence te injorojne historine duke e trajtuar ate si shume te pavend per ti kushtuar kohen e tyre ose shume te rrezikshme per reputacionin e tyre si akademik nese nuk provohet vertetesia
Origjina e Teorise Konspirative
Ne menyre te natyrshme humanet reagojne per ngjarje apo evente te caktuara te cilat kane patur nje impact emocional ndaj tyre, duke u perpjekur te gjejne nje kuptim per kete ngjarje nepermjet vlerave spirituale, morale apo politike dhe ndonjehere nepermjet termave shkencore.
Ngjarjet te cilat duken ti rezistojne nje interpretimi te tille sepse ne te vertete ato nuk personifikojne asgje, mund te provokojne nje hulumtim te koncentruar dhe intensiv per ti gjetur kuptimin derisa te arrihet ne nje pike te caktuar ku hulumtuesi gjen pergjigjen qe do dhe sadisfaksionin emocional. Nje historian sociolog Holger Herwig duke studiuar shpejgimet gjermane per Luften e Pare Boterore arriti ne konkluzion se:
"Ngjarjet me te rendesishme jane me te veshtirat per tu kuptuar sepse ato terheqin vemendjen me te madhe nga ata qe krijojne mite apo sharlatanet."
Nga shume vezhgues Teoria Konspirative konsiderohet si nje pershkrim neutral i nje deklarate konspirative. Termi me gjeresisht i pranuar eshte ai qe perqafohet me shume nga kulturat popullore dhe ato akademike. Disa eksperte te Teorive Konspirative dhe te suportuesve te tyre polemizojne per legjitimitetin e termit duke e konsideruar kundershtimin qe i behet si nje politike manipuluese si psh ne rastin e Rusise e cila i trajtonte desidentet e saj politik si te semure mendore.
Pra termi Teori Konspirative ne vetvehte eshte objekt i nje lloj teorie konspirative e cila debaton perpara nje audience per nje ceshtje te caktuar duke i paraqitur faktet jo vetem ne nje kendveshtrim por edhe ne menyre me te gjere, shpesh e shoqeruar me ilustrime te cilat nxjerrin nje kuptim tjeter te fenomenit, shpesh te frikshem per degjuesit.
E Verteta e Teorise Konspirative
Aspekti me i kenaqshem per nje teori konspirative eshte arritjae paraqitjes se vertetesise per nje teori te caktuar duke bindur te dyja palet, ata qe besojne dhe skeptiket. Disa nga akuzat qe ngre nje teori konspirative nganjehere lekunden ne besueshmerine e tyre per shkak te provave te pakta qe paraqesin poir shpesh ata arrijne te cajne perden e sekretit dhe te nxjerrin ne publik te verteta qe pak kush mendon se mund te ekzistonin.
Disa nga teoricienet konspirativ me te njohurit sot ne bote qe do citoj ne shkrimet qe do vijojne ne kete teme jane: Jordan Maxwell, David Icke, John Birch Society, Liberty Lobby, Lyndon LaRouche, Alex Jones, Ranni-Leena Lunkanen-Kilde, Juhan af Grann, Craig Hill, Stanley Hilton, Michael Ruppert, David Ray Griffin etj.
Ne kete teme do perqendrohem ne subjektet e meposhteme te para nen kendveshtrimin e Teorise Konspirative me provat qe ajo paraqet dhe fakte qe per publikun jane ende te panjohura:
Temat ku do perqendrohem
Aids dhe HIV, Alternativa 3, Vdekja e Hitlerit, Teoria e Kalendarit Antikristian, Atlantet, Lidhjet me Biblen, Keshilli i Marrdhenieve me Jashte, vezhgime te Elvis Presley, Skuadra Epsilon, Francis E.Dec, Fnord, Freemasonry, Ushtria Sekrete Gladio, Ndertesat Qeveritare, Revizionizmi i Holokaustit, Illuminati, Jezuitet, Kaloresit e Tempullit, Njerezit me Te Zeza, Majestic12, Mashtrimi me Henen, Misticizem, Rendi i Ri Boteror, Opus Dei, Pseudoshkenca, Protoshkenca, Grupi i Tavolines se Rrumbullaket, Superioret e Panjohur, Protokolli i Te Urteve te Zionit, Antiglobalizmi dhe Antisemitizmi etj.
Keto subjekte kane dhe nengrupet e tyre ku do vecoja:
Vrasjet
Mohandas Gandhi, Papa John Paul I, John Kennedy, Robert Kennedy, Abraham Lincoln, Lee Harvey Oswald, Salvador Allende, John Lenon, John Kennedy I Riu etj.
Vdekjet e Celebriteteve
Elvis Presley, Jim Morrison, Princesha Diana, Marilyn Monroe, Bob Marley, Kurt Cobaini, Tupac Shakur etj.
Natyrisht gjithe keto subjekte qe u permenden me siper nuk mund te realizohen menjehere sepse materialet jane voluminoze dhe temat jane te gjata por do perpiqem qe te jap nje tablo te mjaftueshme per ato me kryesoret qe permenda.